Zawiłości języka ukraińskiego i tłumaczenie może okazać się prostrze dzięki następującym pomocom, znalezionym w sieci:
- http://sum.in.ua - słownik języka ukraińskiego (w XI tomach);
- http://www.ukrskor.info - słownik ukraińskich skrótowców;
- http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/wykaz_polskich_nazw_geograficznych.pdf - urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata stworzony przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej;
- http://zakon4.rada.gov.ua/laws - internetowy system ukraińskich aktów prawnych;
- http://isip.sejm.gov.pl - internetowy system polskich aktów prawnych;
- https://pasport.org.ua/vazhlivo/transliteratsiya - paszportowa transliteracja.
Przy tłumaczeniach czasem trzeba stosować transliterację. Dotyczy to zwłaszcza przekazywania imion i nazwisk na alfabet łaciński.
Jest wiele możliwości i trudno stwierdzić, która jest tą idealną. Wszystko zależy od sytuacji.
Jeśli bowiem ktoś ma już dokumenty w języku polskim wykonane według starej transliteracji z paszportu - nie można mu raptem zmienić pisowni na nową.
Jednak zgodnie z obowiązującą od 1 stycznia 2015 r. ustawą o zawodzie tłumacza dokonując tłumaczenia imion i nazwisk z języka ukraińskiego (oraz innych języków nieposługujących się alfabetem łacińskim lub posługujących się innym systemem pisma) należy zastosować transliterację lub transkrypcję tych imion i nazwisk na podstawie dokumentów podróży lub ich kopii, a w przypadku braku tych dokumentów podać brzmienie zgodne z regułami pisowni obowiązującymi na Ukrainie (lub w danym kraju w przypadku innych języków).
Sprawdzić obowiązujące ukraińskie zasady można na stronie Państwowe Służby Migracyjnej Ukrainy: https://dmsu.gov.ua/services/transliteration.html
Do 2015 roku obowiązywało Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 maja 2005 r. w sprawie sposobu transliteracji imion i nazwisk osób należących do mniejszości narodowych i etnicznych zapisanych w alfabecie innym niż alfabet łaciński (Dz. U. z dnia 10 czerwca 2005 r.), zgodnie z którym dla języka ukraińskiego była stosowana polska transliteracja.
W paszportach ukraińskich na przestrzeni dwudziestolecia była stosowana różna transliteracja cyrylicy na alfabet łaciński. Obecnie stosuje się transliterację z 2010 r. (zgodnie z postanowieniem Gabinetu Ministrów Ukrainy z 27 stycznia 2010 r. Nr 55).
Obie można zobaczyć i porównać w tabeli:
Każdy komputer ma możliwość użycia cyrylicy. Podstawowe czcionki są wyposarzone od razu w cyrylicę - należy tylko włączyć opcję wpisywania tekstu cyrylicą.
W przypadku niewielu liter, które są potrzebne można po prostu wstawiać znaki.
Gdy jednak istnieje potrzeba wpisywania większych tekstów należy dodać język z cyrylicą i przełączać w pasku języka (u dołu po prawej - obok zegara) w zależności od potrzeb.
Domyślnie układ klawiatury z cyrylicą różni się od rozkładu łacińskiego - np. litera "a" jest pod klawiszem "f".
Można jednak zmienić układ klawiatury dzięki darmowemu programowi The Microsoft Keyboard Layout Creator i dostosować do własnych potrzeb.
- Program do pobrania z oficjalnej strony Microsoft ==> MSKLC
- Wersja instalacyjna mojego układu klawiatury ==> instalator układu.zip
Można także korzystać z zasobów on-line, które pomogą zmienić łacińskie litery na cyrylicę.